Het woeste continent
Geschreven door Keith Lowe
In deze review zal het boek Het woeste continent worden beoordeeld. De review kan spoiler-alerts bevatten.
Achtergrond van de schrijver
Keith Lowe is in 1970 in Londen geboren en hij is een auteur en historicus. Lowe studeerde aan de Universiteit van Manchester, namelijk Engelse literatuur. Na zijn studie werkte Lowe 12 jaar bij uitgeverij Cassel (onderdeel van Orion Publishing Group) en vanaf 2010 is hij volledig aan de slag als auteur. Het werk van Lowe is in vele talen vertaald, waaronder in het Nederlands, Duits en Frans.
Het bekendst vertaalde werk van Lowe in het Nederlands is Het woeste continent. Met dit boek heeft hij diverse prijzen gewonnen, waaronder de Hessell-Tiltman Prijs (2013) en de Italiaanse Nationale Prijs Cherasco Storia (2015). Andere boeken die Lowe geschreven heeft, zijn Tunnel Vision (2001), New Free Chocolate Sex (2005) en Inferno: The Devastation of Hamburg (2007).
Achtergrond van het boek
Vrijwel iedereen heeft van de Tweede Wereldoorlog gehoord, wat afspeelde omstreeks 1939-1945. De kennis van veel mensen lijkt echter beperkt te zijn tot de rol van Nederland in de oorlog. In andere Europese landen heeft de oorlog op andere manieren invloed gehad, wat niet bij iedereen bekend zal zijn. In Het Woeste Continent worden gebeurtenissen in andere (Europese) landen nader verduidelijkt.
Indeling van het boek
Het eerste Nederlandse druk is gemaakt in 2014 door Gerrit Jan Zwier / Uitgeverij Balans, Amsterdam. De oorspronkelijke Engelse titel van het boek is Savage Continent en is gemaakt door uitgever Viking, Londen. Het omslagontwerp is gemaakt door Bas Smidt en de omslagillustratie door Corbis / Hollandse Hoogte. Op de omslag van het boek staat een recensie van Ian Kershaw: ‘’Even levendig als beklemmend. Dit uitstekende boek schetst een weinig bekend en beangstigend beeld van een contingent in de greep van wetteloosheid en chaos.’’ In het begin van het boek staat Voor Vera. Het boek begint met een inleiding en een aantekening voor plaatsnamen. Vervolgens bestaat er 4 delen met in totaal 28 hoofdstukken. Aan het einde volgt een conclusie, een dankbetuiging, noten, bronnen, een illustratieverantwoording en een register. Het boek heeft in totaal 494 pagina’s.
Inhoud van het boek
In Het woeste continent wordt de situatie tijdens en vlak na de oorlog in veel Europese landen beschreven. De Tweede Wereldoorlog bestond niet eenvoudigweg uit de Duitsers die zo veel mogelijk grondgebied wilden veroveren. Politieke, etnische en religieuze verschillen waren een belangrijk onderdeel van de oorlog, net als de strijd tussen het communisme en het kapitalisme.
Joden zijn het voornaamste slachtoffer geweest van de oorlog, aangezien veel Joden zijn vermoord. Bovendien bestond in veel landen antisemitisme, waardoor het voor veel Joden niet overal in Europa meer veilig was. Mede hierdoor wilden best veel Joden een eigen land krijgen, om de dreiging van anderen te ontvluchten.
Collaborateurs, Duitsers die niet in Duitsland woonden en andere minderheidsgroepen waren ook in gevaar vlak na de oorlog. Uit wraak of uit haat tegen anderen werden veel mensen vermoord of gemarteld. Veel burgers wilden wraak nemen na wat was gebeurd in de Tweede Wereldoorlog. Hierdoor bestond na de oorlog veel chaos en geweld. Doordat de regeringen van veel landen waren gevlucht of niet meer bestonden, kwamen (criminele) burgers met misdaden weg. De misdaden zijn in veel situaties echter te begrijpen, ook al is bijvoorbeeld het vermoorden van mensen tegenwoordig onacceptabel.
De geallieerden (Sovjet-Unie, Amerika, Engeland, Frankrijk, Canada) hadden verschillende ideologieën, waardoor het na de oorlog de vraag was wie in welk land invloed kreeg. De westerse landen zoals Amerika en Engeland hadden voornamelijk invloed in het westen. De Sovjet-Unie had uiteraard veel invloed in het oosten van Europa. Deze spanningen en de wraakgevoelens van veel burgers zorgden voor een moeilijke naoorlogse situatie. De vele vernietigde steden en het gebrek aan voedsel waren andere belangrijke problemen.
Conclusie
Het woeste continent zorgt voor meer inzicht in de situatie na de Tweede Wereldoorlog en de daarop volgende spanningen. Tegenwoordig zijn een aantal conflicten nog steeds te herleiden op conflicten uit het verleden. Het is wat mij betreft dus een echt aanrader om dit boek te lezen. Door meer inzicht te krijgen in de naoorlogse situaties in andere landen is het beter te begrijpen waarom sommige andere landen zich zo andere gedragen.
In voornamelijk Oost-Europa valt op dat er veel dictatoriale leiders zijn (bijvoorbeeld in Rusland, Hongarije, Polen, Belarus en Oekraïne). Doordat deze landen in het verleden onder invloed stonden van eerst de Duitsers en daarna de Sovjet-Unie, is het te begrijpen dat deze landen zich liever niet door bijvoorbeeld de EU willen laten overheersen. Een dictatoriale leider kan enige weerstand bieden aan ‘’buitenlandse’’ machthebbers.
Cijfer: 9/10